Stel: Je kind komt verdrietig thuis en je voelt meteen dat er iets is.
Je vraagt 'wat is er lieverd'? 'Niks', zegt ze en ze begint te huilen.
'Schatje, als niks je zo aan het huilen kan maken, vertel me meer over dit niets. Het moet wel erg krachtig zijn'! Je gaat naast haar zitten en slaat een arm om haar heen.
Nu kun je haar meteen opvrolijken met grapjes, of iets leuks met haar gaan doen. En het zeker ook op school bespreken. Maar weet je, ze is niet verdrietig door wat er is gebeurd en ook niet door wat anderen hebben gezegd.
Maar de dingen die ze denkt maken haar verdrietig. Haar gedachten maken haar verdrietig. En dat is precies waar je wat aan kunt veranderen. Dus door haar weg te halen bij deze gedachten zorg je er onbewust voor dat ze versterkt worden.
Misschien denk je wel huh? Waar heeft Ester het over? Die gedachten heb ik toch niet voor niks? Ze kloppen toch? Nou, dat is niet helemaal waar.
Alles wat jij denkt, is een verhaal dat je jezelf vertelt. Waarschijnlijk al van kinds af aan. Een verhaal kan zijn: niemand zit op mijn te wachten, of ik mag er niet zijn of de wereld is een onveilige plek, vol mensen die mij van alles willen aandoen. Dit verhaal ben je gaan geloven en keer op keer kreeg je gelijk.
Hoe jij in de wereld staat en naar andere mensen kijkt en wie je bent, wordt bepaald door de gedachten die je hebt. Wat er in je leven lukt en wat niet. Als je gelooft dat de wereld onveilig is, dan is die dat ook, en elke dag zul je daar de bewijzen van zien. Daarom moet je op je hoede zijn, achterdochtig en wantrouwend omdat je niet gekwetst wilt worden. Geloof je dat de wereld een veilige plek is? Dan zie je ook het bewijs hiervoor, elke dag weer.
Je kinderen kopiëren jouw wereldbeeld, dus wat je ook denkt, wees je er bewust van.
The Work van Byron Katie
De methode waar ik het hier over heb, is ontwikkeld door Byron Katie. Deze bestaat uit vier simpele vragen en een omdraaiing. Haar vier vragen zijn gebaseerd op de cognitieve gedragstherapie en helpen wereldwijd miljoenen mensen. Voor kinderen schreef Katie het mooie boek Tijgertje-Tijgertje, is het waar? Over een tijgertje dat met zijn verkeerde been uit bed stapt.
Het doel van The Work is niet dat negatieve gedachten niet mogen bestaan of dat je kind zich continu totaal goed moet voelen. Je leert je kind hiermee de fundamentele vaardigheid van he met afstand kijken naar haar eigen gedachten en niet simpelweg elke gedachte geloven.
Hoe je te werk gaat
Ontdek samen met je kind wat de verdrietige gedachte.
Bijvoorbeeld
Volg daarna de vier vragen op
Is de gedachte waar?
Waarschijnlijk besluit je kind dat de gedachte waar is. Ga niet in discussie en stel de volgende vraag. Zegt je kind "nee", ga dan naar vraag 3.
Weet je honderdduizend procent zeker dat die gedachte waar is?
Is er dan he-le-maal niets wat jij kan? Ben je er helemaal zeker van dat niemand jou ooit aardig vindt? De meeste kinderen laten hier twijfel toe: 'jawel, er is wel iemand...' Zeg hier verder niks over, ga niet overtuigen, maar accepteer elk antwoord. Ga naar vraag 3
Wat voel je als je die gedachte gelooft?
Luister open naar het antwoord en help met het benoemen van emoties. 'Dan ben ik boos'. Of 'ik voel me verdrietig'. Of 'dan voel ik me alleen'. Je kunt het bekrachtigen: Dat snap ik! Ik zou mezelf ook heel erg verdrietig voelen als ik zou denken dat ik niets kan!'
Hoe zou je je voelen als je die gedachte niet meer hebt?
Bij veel kinderen breekt hier een lach door. Gebeurt dit niet, geen probleem.
De omdraaiing. Welke nieuwe gedachte is ook waar?
Probeer samen het zinnetje van je kind om te draaien.
Dat werkt bijvoorbeeld zo:
Ga daarna samen op zoek naar minimaal drie redenen waarom die tweede omgedraaide bewering net zo waar is.
'Oké, dus iemand vindt jou leuk, wie dan allemaal?'
Doe het nu nog eens met een andere negatieve gedachte.
Herhaal de stappen uit het Vier vragenschema hierboven.
Wil je hier nog meer over lezen, dan raad ik je zeker het boek: Vier vragen die je leven veranderen van Byron Katie
Daarnaast is de Glimlach van een kind van David de Kock en Arjan Vergeer ook een geweldig boek met 52 gelukslessen voor Ouders en Kinderen. Hieruit haalde ik de inspiratie om dit artikel te schrijven.